มอเตอร์ 3 เฟส

มอเตอร์ (Electric  motor)  คือเครื่องกลไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าให้เป็นพลังงานกลสำหรับไปขับเคลื่อนเครื่องจักร

1.1 โครงสร้างและส่วนประกอบของมอเตอร์ 3 เฟส  

1.1.1 โครงสร้างของมอเตอร์ 3 เฟส

      มอเตอร์เหนี่ยวนำ 3 เฟส มีส่วนประกอบหลักๆ คือส่วนที่อยู่กับที่หรือ สเตเตอร์(Stator )ส่วนหมุนหรือโรเตอร์(Rotor) และฝาปิดหัวท้ายของมอเตอร์ที่ทำหน้าที่ยึดเพลาเท่านั้น ซึ่งมีราย

ละเอียดดังนี้

 1.  สเตเตอร์ (Stator)

     ส่วนที่อยู่กับที่หรือ สเตเตอร์ของมอเตอร์เหนี่ยวนำ 3 เฟส มีโครงสร้างคือ ทำจากแผ่นเหล็ก

บางอัดซ้อนกัน และอัดเป็นแท่งรูปทรงกระบอกเพื่อทำหน้าที่เป็นสล๊อตวางขดลวด 3 เฟสลักษณะภายนอกของมอเตอร์เหนี่ยวนำ 3 เฟส ที่มีโรเตอร์แบกรงกระรอก 

 รูปที่ 1 การลงขดลวดในสล็อตของสเตเตอร์

โรเตอร์ (Rotor)

       คือส่วนที่สามารถหมุนได้  โรเตอร์ของมอเตอร์เหนี่ยวนำ 3 เฟส แบ่งตามโครงสร้างได้ 2 ชนิด คือ

2.1  โรเตอร์แบบกรงกระรอก 

      โรเตอร์แบบกรงกระรอก (Squirrel – cage rotor ) เป็นโรเตอร์ รูปทรงกระบอกผิวรอบๆ  โรเตอร์เรียบ ผิวด้านนอกฝังแท่งตัวนำทำด้วยทองแดงตลอดความยาวของโรเตอร์ ที่ปลายแต่ละด้านของแท่งตัวนำทุกตัวบนโรเตอร์ต่อลัดวงจรด้วยทองแดงรูปวงแหวนสำหรับโรเตอร์ ของมอเตอร์เหนี่ยวนำขนาดเล็กและขนาดกลาง จะใช้แท่งตัวนำอะลูมิเนียมฉีดเข้าไปในโรเตอร์ 

รูปที่ 2 โรเตอร์แบบกรงกระรอก

หน้าที่หลักของส่วนประกอบหลักในมอเตอร์ 3 เฟส

1.   Frame ทำจากเหล็กหล่อ หรืออลูมิเนียมหล่อ ที่ผิวรอบๆ Frame  จะมีครีบระบายความร้อน           ติดอยู่ frame มีหน้าที่เป็นตัวยึดโครงสร้างและส่วนประกอบของมอเตอร์และเป็นส่วนหนึ่งของทางเดินของเส้นแรงแม่เหล็ก

 2.  Stator ทำจาก lamination steel นำมาอัดเป็นรูปทรงกระบอกกลวงกลางไว้สำหรับสอดใส่ rotor ด้านในจะมีร่อง slot ไว้พันขดลวด

 3.  ขดลวด สำหรับในมอเตอร์ 3 เฟสจะมีขดลวด 3 ชุดพันอยู่วางห่างกันเป็นมุม 120 องศาทางไฟฟ้า

 4.  Squirrel cage rotor  ทำด้วย laminated iron core อัดเป็นรูปทรงกระบอก แล้วมีแท่ง อลูมิเนียม หรือทองแดงร้อยทะลุอยู่บริเวณพื้นผิวรอบๆ rotor และที่หัวท้ายของ rotor จะมี aluminuium or copper ring คอย short aluminuium or copper bar ให้ครบวงจรในตัวมันเอง

 5.  End plate     ทำด้วยเหล็กหรืออลูมิเนียมหล่อ ใช้ปิดหัวท้ายของมอเตอร์ และมีฝาสำหรับรองรับ แบริ่งเพื่อให้ rotor หมุนอยู่ในแนวศูนย์กลาง

 6.  Fan   พัดลมจะติดอยู่กับเพลา ทำหน้าที่ช่วยระบายความร้อนให้มอเตอร์

 7. End Shield เป็นฝาครอบพัดลม    

รูปที่ 3 ส่วนประกอบของมอเตอร์